Andreas Müller (orientalista)


Andreas Müller, urodzony w 1630 roku w Gryfinie i zmarły 26 października 1694 roku w Szczecinie, był niemieckim pastorem i teologiem protestanckim, a także uznawanym orientalista oraz protosinologiem. Pełnił funkcję proboszcza w kościele w Trzebiatowie oraz rektora gimnazjum w Chojnie, co podkreśla jego znaczenie w lokalnej społeczności.

Jego kariera zaczęła się w Gryfinie, gdzie Müller często podpisał swoje późniejsze prace jako Greifenhagius. Kształcił się w Wittenberdze, a przez znaczną część życia mieszkał w Stargardzie. W trakcie swojej kariery spędził również pewien czas w Berlinie, ale to właśnie wyjazd do Anglii w młodości zainteresował go tematyką orientalistyczną.

Po zakupieniu orientalnej biblioteki przez elektora brandenburskiego Fryderyka Wilhelma, Müller objął stanowisko jej kuratora. Jego przygoda z orientalistyka rozpoczęła się od publikacji w 1671 roku naukowego opracowania „Opisania świata Marco Polo”. W kolejnych latach wydał łacińskie tłumaczenie historii Wschodu autorstwa Ormianina Haitona oraz swoją własną pracę dotyczącą położenia Kataju, zatytułowaną „Disquisitio de Chataia”. W 1673 roku opublikował także komentarz do steli z Xi’an, a rok później traktat „De Rebus Sinicis” oraz „Hebdomas Observationum”, dotyczący panowania chińskich cesarzy.

Pomimo faktu, że Müller powielał pewne mylne poglądy swoich poprzedników, szybko zdobył reputację uznanego sinologa. Jego najbardziej kontrowersyjnym osiągnięciem było odkrycie tzw. „klucza chińskiego” (clavis sinica), które twierdził, że umożliwi naukę języka chińskiego w sposób zapewniający, że „nawet kobiety, ucząc się przez rok lub krócej chińskich hieroglifów, będą mogły czytać chińskie i japońskie książki”. Oświadczenie to wzbudziło olbrzymie poruszenie w ówczesnej Europie, co przyciągnęło uwagę wielu wpływowych postaci, takich jak Athanasius Kircher i Gottfried Wilhelm Leibniz.

Jednak Müller niechętnie ujawniał szczegóły swojego odkrycia, domagając się zaliczki w wysokości dwóch tysięcy talarów, co wywołało oskarżenia o hochsztaplerstwo. Jego kariera zakończyła się dramatycznie w 1685 roku, kiedy to protestancki teolog Elia Grebnitz, oskarżając go o herezję i kontakty z diabłem, doprowadził do jego usunięcia.

Po tych wydarzeniach Müller miał zniszczyć własny klucz oraz rzekomą drukarnię z chińskimi czcionkami, którą był w stanie zrealizować. Tuż przed śmiercią ofiarował swoją obszerna bibliotekę sinologiczną, liczącą ponad 1000 woluminów, Gimnazjum Mariackiemu w Szczecinie. Niestety, po II wojnie światowej większość tych zbiorów trafiła do Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego, a jedynie nieliczne, bo zaledwie 200 książek, pozostały w Bibliotece Wojewódzkiej w Szczecinie.

Przypisy

  1. a b c d Encyklopedia Szczecina. T. I A-O. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, 1999 r., s. 632.

Oceń: Andreas Müller (orientalista)

Średnia ocena:4.77 Liczba ocen:9